Balen van de Baas, Boffen met de Baan

De laatste weken van het jaar verschijnen traditiegetrouw interessante onderzoeken over de effectiviteit van managers, medewerkers of trainingen. Gelukkig is dat ook dit jaar weer het geval. En ja hoor, de Nederlandse werknemer baalt van de manager. Liefst een derde van hen is ontevreden over de manager c.q. het management van zijn of haar baan. Deze ontevredenheid over de leidinggevenden leidt er toe dat een kwart van de werknemers denkt over twee jaar een andere baan te hebben. En zoals altijd ligt de schuld bij gebrekkige communicatie en tekortschietend leiderschap. Dagblad Metro daarentegen liet zien dat de Nederlandse werknemer erg tevreden is met de baan. En weer ander onderzoek laat zien dat cursussen een effectiviteit van slechts 20% hebben. Ook geen nieuws, want vergelijkbare onderzoeken bestaan al tientallen jaren, maar de boodschap is wel erg hardnekkig. Daar ligt de oplossing dus ook niet. Waar wel?Het bovenstaande komt voort uit onderzoek uitgevoerd door Integron. 4400 respondenten binnen elf verschillende sectoren gaven hun mening. Medewerkers willen wel beter, maar worden gefrustreerd door onderontwikkeld leiderschap en gebrekkige interne communicatie, waardoor zij te weinig voldoening uit hun werk halen. Wel is men tevreden over de arbeidsomstandigheden, samenwerking binnen de organisatie en veiligheid. De sectoren overheid, non-profit en onderwijs scoren op het gebied van vertrouwen in het inlevingsvermogen van de directie en het management laag tot zeer laag; bij de overheid komt de score niet boven een 4,6 uit (hoezo zesjesmentaliteit?) en binnen het onderwijs op een erg magere 5,1. De retailsector doet het goed met een score van 7,0. Uit vrijwel gelijktijdig gepubliceerd onderzoek van dagblad Metro blijkt echter dat de Nederlandse werknemer zeer tevreden is met zijn of haar baan.

De gegevens sluiten prachtig aan bij de afscheidsrede die Professor Willem Mastenbroek afgelopen week aan de Vrije Universiteit hield. Niemand zal ontkennen dat goede communicatie en commitment van de top belangrijk zijn tijdens veranderprocessen, toch wil het maar niet lukken. Neem het volgende voorbeeld: onlangs vond ik een oude foto van mijn vader die een presentatie gaf aan managers, staand voor een flip-over. Het enige woord op de flip-over? Communicatie. Jaargang? 1957! Kortom, in 50 jaar tijd lijkt er niets te zijn veranderd. Wat gaan we er gezamenlijk aan doen om ervoor te zorgen dat 'we' in 2057 niet nog steeds voor de flip-over staan om het woord 'communicatie' hierop te kalken?

Trainen lijkt in ieder geval niet de oplossing te zijn, want deze week verscheen ook een onderzoek waaruit bleek dat trainingen voor werknemers nauwelijks succesvol zijn. Slechts twintig procent van de opgedane kennis wordt daadwerkelijk in praktijk gebracht. Dat is althans het betoog van hoogleraar Toon Taris. Volgens Taris bestaat het besef van het geringe rendement van cursussen wel degelijk bij werkgevers en is het één van de eerste dingen waarin wordt gesneden als er minder geld is. 'De werkgevers beschouwen het als een cadeautje.' Verhalen van ex-topsporters aanhoren of vlotten bouwen om de teambuilding te stimuleren, kun je volgens Taris beter een bedrijfsuitje noemen. Een cultuuromslag is op dergelijke wijze moeilijk voor elkaar te boksen.

Taris bepleit dat werkgevers nauwgezetter de resultaten van cursussen en opleidingen evalueren en bovendien meer werk zouden moeten maken van informeel leren. Alleen vereist dat een meer coachende manier van leidinggeven.

En hier zit 'm nou net de kneep, want hoeveel nemen de Nederlandse werknemers nog aan van hun manager, als het vertrouwen in hen zo laag is? Kortom, hier is sprake van een vicieuze cirkel.

Met dank aan trainingswereld.nl/Linda de Wolf voor de tip.