Hoe bekritiseer je de baas (3): De tips.

De eerste twee artikelen (artikel 1, artikel 2) over het bekritiseren van de baas behoren tot de best gelezen op deze site. Dit artikel geeft enkele tips die het bekritiseren niet alleen makkelijker, maar ook effectiever maken. Zowel voor de kritiekgever als voor de bekritiseerde zelf.

Uit de eerste twee artikelen kan wellicht een wat negatief beeld van de te bekritiseren bazen naar voren zijn gekomen. Dit artikel gaat er daarentegen van uit dat er veel bazen zijn die het juist prettig vinden als medewerkers kritiek durven te spuien. Veel liever in ieder geval dan alleen maar ja-knikkers om je heen te hebben. Veel hangt echter af van de manier waarop de kritiek wordt gebracht. Onderstaand enkele tips die u hierbij op positieve wijze verder kunnen brengen.

a) maak voor u tot actie overgaat eerst de afweging of de baas wel open staat voor kritiek EN voor verandering. Het kan zelfs zo zijn dat er bazen zijn die op maandag niet, maar op vrijdag wel open staan voor uw kritiek. Een wisselend humeur zal ook managers niet vreemd zijn. Hier kunt u rekening mee houden.

b) geen enkele baas vindt het prettig om ten overstaan van collega's of andere medewerkers in zijn/haar hemd gezet te worden. Zorg dus dat u uw woorden vooraf goed weegt en de juiste tijd en plek uitkiest. Het gaat er soms niet eens om wat u zegt dat tot problemen kan leiden, maar vooral hoe (en wanneer) u het zegt. Het jaarfeest tijdens het dankwoord is dus NIET het moment!

c) houdt vast aan de hiërarchie. U mag kritiek hebben op andere bazen, maar dat moet u dan niet direct doen maar via uw directe baas.

d) zorg dat u goed voorbereid bent en uw mening kan staven met voldoende gegevens.

e) zorg dat u uw kritiek verpakt als een verzoek of vraag en niet als een eis. Vergelijk het met uzelf, als iemand iets van u eist, doet u het dan nog? Of juist niet?

f) kom niet te betweterig over en probeer het zodanig te brengen dat beide partijen er beter van kunnen worden. U heeft wellicht gelijk, maar dat hoeft u nog niet letterlijk van de baas te krijgen. Zolang maar datgene wordt bereikt wat u wilt, de gewenste verandering!

g) zorg dat de baas het gevoel krijgt dat hij/zij noodzakelijk is om de gewenste verandering tot stand te brengen. Zonder hem/haar lukt het niet! Zo kan een verandering ín het gedrag van de baas zelf een positieve ervaring worden.

h) zorg dat u mogelijke oplossingen voorhanden heeft. Ik heb geen baas meegemaakt die niet op kritiek reageerde met: 'Kritiek is OK, maar los het dan ook zelf maar op.' Zorg dat de baas 'medeplichtig' wordt en er zelf ook beter van wordt.

Kortom, plots de deur binnenstuiven en de baas eens lekker flink de waarheid vertellen is niet de juiste manier om succes te boeken. Kritiek is prima, zolang het maar leidt tot de gewenste verandering. De bovenstaande tips kunnen u daar zeker bij helpen.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

s'ace
"Zorg dat de baas 'medeplichtig' wordt en er zelf ook beter van wordt."

is een aardige suggestie ...
waarbij ik graag in aanmerking neem dat de baas een zelfbewustzijn/'sontwikkelingspiraal zich gewaar mag zijn, zeker als zo iemand in de publieke sector, cq. n zgn. stichtingsbestuur zit ... Daar zijn ook lieden bij die bijv. europese clubjes voorzitten en door "conservatief personeel" al snel als de "zonnekoning" op n voetstuk wordt geplaatst.

basen die zich (tegenwoordig?) n voetstuk permitteren ...
zijn, zo zou je kunnen stellen, "van god los" ...
en hebben veelal geen besef meer van het predikaat "algemeen" dat voor de titel directeur staat ...

dit predikaat komt overigens van "generaal", een woord dat ook het woord "ene graal" spelt (i put a spell on you).

fijn dat er tegenwoordig ook zgn. "wendingsclubjes" zijn, die ras een verzamelplek worden voor positief kritiserende "ontwikkelingswerkers" / missionarissen? in een 2e wereld ontwikkelingsland als nederland ... Toch?

cees de groot - cosmogerm'inator
jaap bos
Lid sinds 2019
Als kritiek op de baas moet inhouden dat de baas open staat voor kritiek, dat zijn hierarchische positie niet ter discussie komt te staan, dat de kritiek zelf vanuit een bescheiden standpunt wordt geformuleerd, en dat de baas er bovendien van overtuigd moet zijn dat de kritiek nuttig is, kun je je afvragen in hoeverre er eigenlijk nog van kritiek sprake is.
Anders gezegd: constructieve kritiek is helemaal geen kritiek, maar alleen een manier om het spel te spelen. Niet dat dat onbelangrijk is. In tegendeel. 'Bazen' zijn er zelfs vaak verzot op wanneer ze op zo'n manier bekritiseerd worden, en hebben het dan liefkozend over hun 'sparringpartners' die ze lachend aanhoren wanneer die tijdens vergaderingen met 'kritische vragen' en 'lastige opmerkingen' het gezag komen bevragen. Beide partijen varen daar wel bij want ze houden elkaar op die manier in evenwicht - maar kritisch? Nee, dat is volgens mij wat anders.
Het uitoefenen van kritiek is volgens mij het ter discussie stellen van vanzelfsprekendheden, dogma's of vastgestelde en afgesproken zekerheden. Daarvoor geldt dat geen van de genoemde 'tips' opgaat. Ieder moment is geschikt, iedere situatie leent zich daartoe, iedere toon is geoorloofd en geen gezagsverhouding is taboe: de kritiek snijdt dwars door de organisatie en legt, als het goed is, de gevoeligheden bloot die buiten schot moeten blijven.
Hoe bekritiseer je de baas is een vraag waarop geen antwoord bestaat en waarvoor geen regels bestaan. De baas op een cruciaal moment lof toezwaaien of ondersteunen kan bijv. vele malen kritischer zijn dan het hem lastig maken, net zo goed als het stellen van een vraag aan een ander dan de baas vele malen meer gewicht in de schaal kan leggen dan het uitlokken van de reactie van de baas op een of ander voorstel.
Hoe bekritiseer je de baas? Door om te beginnen die vraag niet te stellen.
s'ace
jaap, ik beaam je opvatting:
wat mij op de gedachte brengt om n goed woord te vinden over datgene dat dan wordt gebezigd door de medewerker/collega die "present" is in de "missie", in tegenstelling (soms? veelal?) tot anderen in de organisatie.

een onderscheidende opvatting kan dan zijn dat een bedrijf zowel een organisatie is, zeg maar een rechthoekige (M?)matrix, alswel een onderneming, zeg maar een immerbewegende vortex (V? met ron-dingen).

dat meeziende zou t wel ns zo kunnen zijn dat het merendeel van de hier aanwezige (presente), actief meedenkende managers, alsmede bestuurders, dit meeziet.

fundamenteel gezien kwam ik in dit verband overigens een aardige zienswijze tegen over de 1e 3 elementaire principes van "leven":
1 - ruimte
2 - beweging (=tijd)
3 - nummer (=frequentie)
Hetgeen in nadere dialogen op zekere momenten kan helpen te ordenen.

groet, s'ace - cosmogerm'inator (integral dialectics & communication constellation founder)

n goed woord voor -bruikbare/gewenste/van presentie blijkgevende "kritiek" - ???
suggestie : ... (aan u?)
Jack Welch over: Hoe bekritiseer je de baas?
[...] Het is daarom niet verrassend dat de meest gelezen reeks artikelen op 1minutemanager het onderwerp ‘hoe bekritiseer je de baas’ behandelt. Blijkbaar is hier sprake van een zeer herkenbaar probleem. In de nieuwe editie van [...]