Rubriek: Boardroom / Strategy

Werk je in een ongeciviliseerde atmosfeer, gecreëerd en gecontroleerd door bekrompen geesten en brutale houdingen? Wellicht niet, maar je hebt er de afgelopen maanden zeker over gehoord. En zo niet, dan fris ik straks jouw geheugen nog even op. Er is echter een te verwachten reactie op gekomen: de publicatie van diverse boeken over agressief gedrag, giftig gedoe, tegenspraak bieden, pestgedrag, de onderstroom en zo meer. Dat juich ik natuurlijk toe. Ik ben echter ook verbaasd, want waarom de put dempen als het kalf verdronken is? Waren er niet genoeg signalen om veel eerder giftig en fout gedrag te duiden en aan te pakken? Vast wel. Waarom komt die tegenbeweging dan altijd pas zo laat op gang?

Bij het doorlopen van mijn managementbibliotheek kwam ik bijvoorbeeld het boek Neanderthals at Work tegen van de auteurs Bernstein en Craft Rozen. Dat is dus een, overigens best succesvol, boek uit 1992. Alleen die titel al. Nu is het boek niet het beste voorbeeld van ‘voorkomend gedrag’, maar ik denk dat iedereen die organisaties heeft gewerkt de titel wel begrijpt.

Daarnaast heeft onze eigen Manfred Kets de Vries in de jaren tachtig en negentig boeken als Organisaties op de Divan gepubliceerd, waarin hij het narcistisch gedrag van (top-)managers aan de kaak stelde. Wees gerust, dat ga je zelf zeker eens meemaken. Willem Mastenbroek schreef al in de jaren zeventig over conflicthantering op de werkplek (Conflicthantering en organisatie-ontwikkeling), en ik gooide in 2015 zelf wat olie op het vuur met Het dodo-effect. Hierin opgenomen hoofdstukken over angstcultuur; zonnekoningen; roofridders en zo meer. Het gedrag waar we nu foei en fout tegen zeggen, werd daar toch echt bijna letterlijk beschreven. Bokito- en vernederend gedrag; uitbuiting; angst zaaien; het kwam allemaal voorbij met ook een aanzet tot mogelijk oplossingen. Wat als men bij DWDD….

maar ja.

Deze maand verscheen een intrigerend nieuw boek over de consultancy markt, dat een vrij droevig beeld schetst van de staat van deze beroepsgroep. Nu behoor ik zelf tot deze groep, maar het verbaast me allemaal niet. Zo heb ik op deze site tenslotte al ruim 16 jaar geleden (!) een artikel geplaatst met de titel: Heeft u ook een hekel aan consultants? Dat werd toentertijd natuurlijk uitstekend gelezen!

En zelfs dát was natuurlijk lang niet het eerste artikel in zijn soort. Wat te denken van het boek The Witchdocters uit begin jaren negentig, waarin ook een negatief beeld over consultants wordt geschetst. Wat leveren ze nou eigenlijk op? Zijn ze nu echt de reorganisatiedeskundigen van weleer, of zijn we verworden tot regendansers?

Lees verder: klik door

Over gedragsverandering in organisaties

Onlangs verscheen ‘Wat speelt hier’ van mijn gewaardeerde (ex-)collega’s Arend Ardon en Cynthia van der Zwan. Hierin bespreken zij de rol van de onderstroom, een onderwerp dat ook mijn nadrukkelijke aandacht heeft in mijn dagelijkse adviespraktijk. Want het is verleidelijk alleen te kijken naar de dashboards, de organigrammen, de jaarrekeningen en de kengetallen, maar wat speelt er écht in de organisatie?

In mijn boek ‘Het dodo-effect, over gedragsverandering in organisaties, heb ik hier ruim aandacht aan besteed. Allereerst aan de duiding van de begrippen onder- en bovenstroom, want waar hebben we het eigenlijk over? Wat is dat, die onderstroom. Bijgaand dus eerst maar eens duiding van de begrippen.

Over gedragsverandering in organisaties

“Het ziet er in pak heel netjes uit, maar wat gebeurt er echt achter de schermen? Het gaat erom het vreemde gedrag te herkennen”

Een citaat uit mijn artikel De duistere kant van sportorganisaties – Over gedragsverandering in de sport; 26 januari 2016; op de veelgelezen site SportKnowHowXL

Het nieuws rondom grensoverschrijdend gedrag binnen de redactie van Studio Sport geeft aan dat geen enkele organisatie gevrijwaard is van dergelijke uitspattingen. Hoewel nadere duiding nog zeer gewenst lijkt, wordt de algemene teneur van het artikel over de situatie bij de belangrijkste sportredactie op televisie wel door menigeen gedeeld.

Enkele jaren geleden, liefst zeven welgeteld, schreef ik speciaal voor SportKnowHow XL een column over de (vele) misstanden binnen de sport. Denk niet dat ik mij er populairder mee heb gemaakt binnen de sector, maar het probleem blijkt wel tijdloos. En er zijn manieren om het aan te pakken, dat ook. Al is het niet eenvoudig zoals wel blijkt uit de vele misstanden die wij ook elders en in andere sectoren zien en te horen krijgen. iedere sector lijkt daarbij eigen kenmerken te hebben.  Als variatie op een thema: ‘Je gaat het pas begrijpen als je het ziet en hoort.’

Ter info het artikel:

https://www.sportknowhowxl.nl/nieuws-en-achtergronden/open-podium/item/100636/

Het boek Het dodo-effect (derde druk) is nog overal verkrijgbaar en/of te bestellen.

Buzinezz.Nl: https://www.businezz.nl/zoeken?q=Vergouw

Managementboek.nl: https://managementboek.nl/boek/9789024403851/het-dodo-effect-over-gedragsverandering-in-organisaties-gyuri-vergouw

Dit is deel 2 van Anders denken in de praktijk. Interview afgenomen door Jan van Galen, journalist en programmamaker, groot kenner van The Beatles en auteur van o.m. In bed met John en Yoko.

Alle managers, gevangen in de dagelijkse ratrace, moeten deze roman dus maar gaan lezen?

Toen ik eraan begon dacht ik vooral aan mannen tussen de 40 en de 60. Maar ik gaf het boek uiteindelijk ook aan een groep proeflezeressen in diezelfde leeftijdscategorie en juist hen sprak het enorm aan. Ze herkenden er blijkbaar hun eigen partner in! Het boek is geschikt voor managers, politici en andere carrièremakers, maar zeker ook voor al hun naasten.

Je grootste succes boekte je tot nu toe met De Strafschop, waarin je de niet-zo- vooruitstrevende voetbalwereld de les las. 20 jaar later word je bij grote wedstrijden door de media nog steeds geraadpleegd als Professor Penalty.

Ja, De Strafschop is inmiddels wel een klassieker te noemen, daar geef ik bijna 22 jaar na publicatie nog veel interviews en lezingen over. Niet alleen in Nederland overigens, het is echt wereldwijd gegaan. Het was anders denken zonder dat ik het toentertijd zelf nog besefte. Als econoom was ik redelijk goed in het vak statistiek. Als een soort van hobby bestudeerde is sportstatistieken, vooral uit het voetbal. Ik zag grote verschillen tussen bijvoorbeeld Duitsland en Tsjechië enerzijds en Nederland en Engeland anderzijds als het gaat om het scoren van penalty’s. Het verschil bedroeg echt tientallen procenten. Dat verklaar je niet met stress of angst van de spelers, daar moet een andere reden voor zijn. Duitsers of Tsjechen hebben toch ook stress als ze in een uitwedstrijd een penalty moeten nemen? Ik ben op onderzoek uitgegaan, bestudeerde honderden statistieken, las wetenschappelijke artikelen, sprak oud-voetballers als Jan Mulder en Hans van Breukelen. Ik wilde de vraag beantwoorden: kan je op strafschoppen trainen of niet, zelfs als je die onder grote druk moet nemen. Iedereen verklaarde mij bijna voor gek toen ik stelde dat dit juist een must is. Toen precies die Oranjespelers gingen missen van wie ik vooraf had gezegd dát ze zouden gaan missen, stond de wereldpers voor mijn deur.

Je bent ook voorzitter van De Melkweg. Wat doe je daar als andersdenkende?

Ik heb ongeveer 20 jaar ervaring als toezichthouder en bestuurder in de culturele sector, niet alleen bij de Melkweg maar ook als penningmeester bij Paradiso. Dat doe je onbezoldigd. Het is een erebaan, maar niet zonder verplichtingen. We hebben uiterst capabel management voor de dagelijkse gang van zaken en de strategiebepaling, als toezichthouder kijk je vooral naar de continuïteit op de lange termijn en het toezicht op de gang van zaken. Vergis je niet, een organisatie als de Melkweg krijgt maar beperkt subsidie, ongeveer 5 á 6% van de totale begroting. Ik zeg vaak schertsend dat we minder subsidie krijgen dan commerciële bedrijven als KLM, Shell of Booking.com. Dat vraagt ook om out-of-the-box-denken. Als wij ons zakelijk veilig voelen kunnen wij programmeren wat wij mooi en van belang vinden, al levert het nauwelijks geld op. Zo kunnen we kansen blijven bieden aan talentvolle artiesten, die vaak enkele jaren later voor grote zalen optreden. We blijven daardoor vooruitstrevend en talent krijgt bij ons volop de ruimte. Daar zijn wij voor.

Het labyrint van de ziel
Roman / Parabel
Gyuri Vergouw
Uitgeverij V/P
ISBN 978-90-805317-7-2
Prijs € 20,–
Verkrijgbaar bij alle on- en offline boekhandels aangesloten bij het Centraal Boekhuis. Er is ook een E-book beschikbaar, ook in het Engels onder de naam George Fargo.

Bijvoorbeeld bij Boom en Managementboek.

Andersdenkende managementcoach Gyuri Vergouw en zijn magische roman Het labyrint van de ziel

Interview en tekst: Jan van Galen

Als managementadviseur en coach publiceerde Gyuri Vergouw invloedrijke boeken als Sabbatsverlof, Het dodo-effect en De Strafschop. Daarin beschreef hij ontwikkelingen waar vakgenoten het nog nauwelijks over hadden, maar waar even later niemand meer omheen kon. Nu komt deze andersdenkende met de roman Het labyrint van de ziel. Een boek in de geest van spirituele bestellers als De Celestijnse belofte en De alchemist, maar met een heel eigen sfeer en toonzetting.

Op 22 februari a.s. ben(t) u/je welkom bij de Vereniging Strategie & Beleid, waar ik zal spreken over mijn boek Commitment, over betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties…en over andere hoofdstukken uit mijn oeuvre…. De bijeenkomst is voor leden van de vereniging gratis te bezoeken, niet-leden betalen 55,–.  Voor aanmelden zie onderaan bericht!!! Bijgaand de tekst van de uitnodiging.

Uitnodiging VSB-bijeenkomst d.d. woensdag 22 februari 2023

Geachte leden, niet-leden, gasten en introducees,

Namens het VSB-Bestuur nodig ik u van harte uit voor de komende VSB-bijeenkomst d.d. woensdag 22 februari a.s. die dit keer weer zal plaatsvinden bij Sociëteit De Unie

in Hilversum.

Locatie : Sociëteit De Unie

                  ’s Gravelandseweg 57

                  1217 EH Hilversum

Titel presentatie :    Commitment “ De belofte  van betrokkenheid en bevlogenheid in organisaties “

Spreker: Gyuri Vergouw

Gyuri Vergouw is econoom, organisatieadviseur, auteur en toezichthouder. Sinds 1989 is hij actief als managementconsultant en veelgrvraagd spreker over managementvraagstukken in binnen- en buitenland. Hij heeft vele tientallen consultancy en interim-management opdrachten uitgevoerd en grote reorganisaties bij multinationals en overheden begeleid. Vergouw heeft honderden artikelen over management en het adviesvak gepubliceerd en is sinds 1997 als hoofdredacteur verbonden aan ManagementSite.nl.

Publicaties van zijn hand zijn onder meer Sabbatsverlof (1999), De Strafschop (2000/2003), De laatste minuut (2006), Commitment (2013) en Bondscoach (2014). In 2007 ontving hij de Professionaliseringsprijs van de Vrije Universiteit van Amsterdam voor zijn blijvende bijdrage aan het Nederlandse adviesvak. Wat Gyuri opvalt en stoort is dat in alles wat geschreven wordt over strategie en met name de uitvoering ervan is dat niet of nauwelijks wordt ingegaan op betrokkenheid van de top en medewerkers, met een goed Engels woord commitment. Hij schreef hier een buitengewoon interessant boek over en beschouwt commitment als een onmisbare schakel tussen strategie en uitvoering.

Het dodo-effect, over gedragsverandering in organisaties

Angstcultuur: do’s en don’ts

      Do’s

• Een angstcultuur keren begint niet alleen met een andere tone at the top, maar ook met concreet ander gedrag aan de top! Het vereist zelfinzicht en veranderbereidheid bij de top om een ontstane situatie te keren. Is men hiertoe niet in staat, dan is vervanging van de top de enige optie. De leiding dient weer verbinding te maken met de medewerkers. Onbarmhartigheid dient plaats te maken voor compassie.
• Concreet gedrag van managers en medewerkers levert veel meer op dan groots opgezette cultuurveranderingstrajecten. Stuur op waarden, op verantwoordelijkheidsgevoel, op afspraak is afspraak en eigenaarschap.
• Spreek mensen aan op hun gedrag. Tolereer geen roddel, leugens en achterklap. Sta open voor tegenspraak.

       Don’ts

• Een angstcultuur ontstaat vooral door een structureel gebrek aan respect voor de ander. Vaak vindt de ontstaansgeschiedenis plaats bij een leider die geen tegenspraak meer duldt of van tegenspraak wordt weggehouden.
• Wil je een angstcultuur creëren in jouw organisatie? Stop dan met het geven van complimenten, begin met liegen en dreigen, maak anderen belachelijk en laat medewerkers zo lang mogelijk in onzekerheid over reorganisaties en andere veranderingen. Wees onduidelijk over wat je precies wil, maar reken mensen wel af op het feit dat ze jouw doelstellingen niet halen. Gebruik abstracte begrippen als ‘kwaliteit’ of ‘flexibiliteit’ van de medewerkers en vul die naar gelieven in.
• Cultuuurverandertrajecten stranden bijna zonder uitzondering en zijn eerder vertragingstactieken dan serieus te nemen pogingen een angstcultuur te keren. Een angstcultuur is te keren door structureel en concreet ander gedrag te tonen.
• ‘We herkennen ons niet in het door de media geschetste beeld’. Huur je daar echt nog een communicatiebureau voor in?

Dit artikel is ontleend aan een hoofdstuk uit mijn boek ‘Het dodo-effect’, en is een sterk ingekorte versie van het gelijknamige hoofdstuk hieruit. Lees meer over menselijk gedrag in organisaties in ‘Het dodo-effect’ (verkrijgbaar via Businezz.nl, Bestelinformatie: isbn 97890244038514 | 184 pagina’s | paperback en gratis-e-book| € 20,00. Verder verkrijgbaar via Managementboek.nl, Jimmink te Amsterdam, Van Stockum Den Haag en verder te bestellen in alle boekhandels in Nederland.

Over gedragsverandering in organisaties

Bijna op de dag af publiceerde ik zeven jaar geleden Het dodo-effect, over gedragsverandering  in organisaties. Een van de hoofdstukken behandelt het bestaan en het tegengaan van een angstcultuur in organisaties, een ook toen al veelvoorkomend maar niet of nauwelijks besproken onderwerp in de managementliteratuur. natuurlijk, er waren boeken over neurotisch gedrag en over ‘Bokito’s’ op de werkvloer, maar over het begrip angstcultuur kon ik toen niet of nauwelijks iets vinden behalve artikelen in kranten en vakbladen die aangaven dat dit speelde in organisaties. Over oorzaken  en oplossingen bleek echter niets te vinden, terwijl over wat blijkbaar wat meer aansprekende onderwerpen als cultuurverschillen tussen landen kasten vol geschreven bleken te zijn. Dat vond en vind ik nu nog een omissie in de wereld van de managementliteratuur. In een voorpagina interview voor Managementboek Magazine gaf ik daarom toen aan dat hierover weleens wat meer geschreven mocht worden. Sindsdien is er zeker over geschreven, en zoals de case van DWDD blijkt er nog steeds veel werk te liggen op het gebied van gedrag in organisaties. Ik herplaats daarom mijn (ingekorte hoofdstuk) in twee posts op deze site. Volgende week volgt deel 2. Ik hoop dat organisaties, maar vooral leidinggevenden en medewerkers er hun voordeel mee doen.Er is veel werk aan de winkel, zoveel is duidelijk.

– start artikel –

En ja hoor, daar is er weer een: ‘Inspectie doet onderzoek naar ‘angstcultuur’. Je kan er de klok op gelijkzetten: ‘Kop dicht en doorwerken’, ‘Angstcultuur op werkvloer sociale werkplaats’, ‘Bonden hekelen “angstcultuur” bij politie’. Zomaar wat koppen die je met enige regelmaat in de krant tegenkomt. Ze spreken over een angstcultuur binnen ziekenhuizen, hogescholen, de belastingdienst, provincies, gemeenten, de politie, het leger, ministeries, multinationals, zelfs in hele sectoren. Waar zijn we in hemelsnaam mee bezig? Waar te beginnen als we dit willen oplossen?

De managementmonologen, kompas in de managementjungle

Onlangs werd ik benaderd om te verschijnen in een podcast over leiderschap. Hierover later meer op deze site. De betrokken interviewer had mijn boek De managementmonologen gelezen en was blijkbaar hiervan gecharmeerd, meer in het bijzonder door het hoofdstuk over leiderschap. Ik las het daarom zelf na enige tijd weer voor eens en was eigenlijk zélf ook weer verrast door de kracht van één citaat. Ik wil die mijn lezers niet onthouden! Bijgaand, komende weken meer uit De managementmonologen…en nee, deze verwijzen naar de monologen uit de Griekse en Romeinse oudheid, niet naar die andere……

– Begin uit boek –

Een belangrijk ijkpunt in de wijze waarop naar leiderschap wordt gekeken, is het verschijnen van het boek My Years At General Motors van Alfred Sloan in 1963.

Dit is, net als bij Marcus Aurelius tweeduizend jaar eerder, een leiderschapsverhaal van binnenuit. In dit geval het verslag van een topmanager die vijftig jaar ervaring als leiding gevende bij de grootste autofabrikant van de Verenigde Staten met zijn lezers deelt. Sloan kan gezien worden als een van de grootste ondernemende managers uit de 20ste eeuw, een man die met een conglomeraat aan automerken (onder meer Buick, Chevrolet en Cadillac) de concurrentie met marktleider Ford aanging. In plaats van iedere klant dezelfde auto aan te bieden (zoals Ford deed met de zwarte T-Ford), ontwikkelde Sloan een strategie waarbij er voor iedere portemonnee een specifieke auto werd gebouwd (a car for every purse and purpose). Daarbij had hij voor zijn tijd zeer moderne opvattingen over leiderschap. Je zou willen dat hedendaagse managers zijn werk eens zouden lezen. En ik moet zeggen, de volgende quote vind ik een van de mooiste over leiderschap…ooit. Eigenlijk denk ik, hebben wij al die boeken die sindsdien over leiderschap zijn verschenen eigenlijk wel nodig, volstaat niet dit ene citaat? Wat te denken van: