Tag: DWDD

Neanderthalers op het werk

Neanderthals at workWerk je in een ongeciviliseerde atmosfeer, gecreëerd en gecontroleerd door bekrompen geesten en brutale houdingen? Wellicht niet, maar je hebt er de afgelopen maanden zeker over gehoord. En zo niet, dan fris ik straks jouw geheugen nog even op. Er is echter een te verwachten reactie op gekomen: de publicatie van diverse boeken over agressief gedrag, giftig gedoe, tegenspraak bieden, pestgedrag, de onderstroom en zo meer. Dat juich ik natuurlijk toe. Ik ben echter ook verbaasd, want waarom de put dempen als het kalf verdronken is? Waren er niet genoeg signalen om veel eerder giftig en fout gedrag te duiden en aan te pakken? Vast wel. Waarom komt die tegenbeweging dan altijd pas zo laat op gang?

Bij het doorlopen van mijn managementbibliotheek kwam ik bijvoorbeeld het boek Neanderthals at Work tegen van de auteurs Bernstein en Craft Rozen. Dat is dus een, overigens best succesvol, boek uit 1992. Alleen die titel al. Nu is het boek niet het beste voorbeeld van ‘voorkomend gedrag’, maar ik denk dat iedereen die organisaties heeft gewerkt de titel wel begrijpt.

Daarnaast heeft onze eigen Manfred Kets de Vries in de jaren tachtig en negentig boeken als Organisaties op de Divan gepubliceerd, waarin hij het narcistisch gedrag van (top-)managers aan de kaak stelde. Wees gerust, dat ga je zelf zeker eens meemaken. Willem Mastenbroek schreef al in de jaren zeventig over conflicthantering op de werkplek (Conflicthantering en organisatie-ontwikkeling), en ik gooide in 2015 zelf wat olie op het vuur met Het dodo-effect. Hierin opgenomen hoofdstukken over angstcultuur; zonnekoningen; roofridders en zo meer. Het gedrag waar we nu foei en fout tegen zeggen, werd daar toch echt bijna letterlijk beschreven. Bokito- en vernederend gedrag; uitbuiting; angst zaaien; het kwam allemaal voorbij met ook een aanzet tot mogelijk oplossingen. Wat als men bij DWDD….

maar ja.

Angst in organisaties: interview met PWnet

Het dodo-effect

Het dodo-effect, over gedragsverandering in organisaties

Eind 2015 verscheen mijn boek ‘Het dodo-effect, over gedragsverandering in organisaties’. Het boek bespreekt 17 zeer uiteenlopende gedragingen van mensen in organisaties, die zowel positief als ook negatief kunnen uitwerken. Denk aan het Acapulco-syndroom; Het George Clooney effect of het Dodo-effect zelf. En nee, die leg ik hier niet uit, want dit gaat over een pittig ander onderwerp. Als vanzelf kwam ik in mijn zoektocht naar gedragingen in organisaties namelijk toentertijd uit bij het begrip ‘Angstcultuur’. En hoewel ik veel artikelen op de economische pagina’s las over bedrijven en instellingen waar een dergelijke cultuur de boventoon voerde, een publicatie over het onderwerp was niet te vinden. Wel over gerelateerde onderwerpen als tegenspaak, zonnekoningen of brullende bazen. Ik zag er geen probleem in om dat te bespreken en proberen het te duiden, maar het werd mij wel vanuit diverse hoeken streng afgeraden. Het was geen ‘positief’ verhaal, niet ‘inspirerend genoeg’ en ‘waarom zou je er wat tegen willen doen? Mensen willen inspiratie, hou het bij leuke verhalen!’ 

Inmiddels zijn we wat jaren verder en plots krijgt het hoofdstuk (en het later verschenen artikel op ManagementSite) veel aandacht. Wat wil je ook met de verhalen over de cultuur op de werkvloer bij De Wereld Draait Door, Fotomuseum FOAM of feministisch kennisinstituut Atria. Toch durft nauwelijks iemand het onderwerp bij de horens te vatten, bang voor…ja voor wat eigenlijk? We proberen het als adviseurs te duiden, te voorkomen of op te lossen. Dát is naar mijn mening een zeer belangrijke taak van de organisatieadviseur. Niet alleen leuke verhaaltjes vertellen voor de bühne, maar concreet aangeven, wat kan beter, hoe kan het anders? Benieuwd of dit artikel dus veelgelezen zal worden. Geliket zal het een stuk minder worden, want tja, ‘is denk ik niet vrolijk genoeg’.

En ja, jammer natuurlijk dat niemand in 2015 dit artikel heeft doorgespeeld aan die redactie van De Wereld Draait Door;-) Al begrijp ik nu wel beter waarom ik toentertijd niet werd uitgenodigd om over mijn laatste boek te spreken! 

Voorkomen is altijd beter dan genezen! Maar samen naar oplossingen zoeken, dat kan ook geen kwaad. 

Bijgaand het interview aan PWnet: 
https://bit.ly/3Yb3kdh (NB je kan volgens mij artikel lezen als je (gratis) inlogt.

Anders kan je hier mijn verhaal op ManagementSite lezen: 
https://www.managementsite.nl/angstcultuur-op-het-werk

Het Dodo-effect is overal on- en offline verkrijgbaar in nieuwe drukoplages.
ISBN 9789024403851. Uitgeverij Boom.

https://www.boom.nl/zoeken?q=Gyuri+Vergouw

https://managementboek.nl/zoeken/cat:managementboeken?q=Gyuri+Vergouw

 

 

 

Angstcultuur: hoe ontstaat het, hoe herken je het, hoe ga je ermee om (2)

Het dodo-effect

Het dodo-effect, over gedragsverandering in organisaties

Angstcultuur: do’s en don’ts

      Do’s

  • Een angstcultuur keren begint niet alleen met een andere tone at the top, maar ook met concreet ander gedrag aan de top! Het vereist zelfinzicht en veranderbereidheid bij de top om een ontstane situatie te keren. Is men hiertoe niet in staat, dan is vervanging van de top de enige optie. De leiding dient weer verbinding te maken met de medewerkers. Onbarmhartigheid dient plaats te maken voor compassie.
  • Concreet gedrag van managers en medewerkers levert veel meer op dan groots opgezette cultuurveranderingstrajecten. Stuur op waarden, op verantwoordelijkheidsgevoel, op afspraak is afspraak en eigenaarschap.
  • Spreek mensen aan op hun gedrag. Tolereer geen roddel, leugens en achterklap. Sta open voor tegenspraak.

       Don’ts

  • Een angstcultuur ontstaat vooral door een structureel gebrek aan respect voor de ander. Vaak vindt de ontstaansgeschiedenis plaats bij een leider die geen tegenspraak meer duldt of van tegenspraak wordt weggehouden.
  • Wil je een angstcultuur creëren in jouw organisatie? Stop dan met het geven van complimenten, begin met liegen en dreigen, maak anderen belachelijk en laat medewerkers zo lang mogelijk in onzekerheid over reorganisaties en andere veranderingen. Wees onduidelijk over wat je precies wil, maar reken mensen wel af op het feit dat ze jouw doelstellingen niet halen. Gebruik abstracte begrippen als ‘kwaliteit’ of ‘flexibiliteit’ van de medewerkers en vul die naar gelieven in.
  • Cultuuurverandertrajecten stranden bijna zonder uitzondering en zijn eerder vertragingstactieken dan serieus te nemen pogingen een angstcultuur te keren. Een angstcultuur is te keren door structureel en concreet ander gedrag te tonen.
  • ‘We herkennen ons niet in het door de media geschetste beeld’. Huur je daar echt nog een communicatiebureau voor in?

Dit artikel is ontleend aan een hoofdstuk uit mijn boek ‘Het dodo-effect’, en is een sterk ingekorte versie van het gelijknamige hoofdstuk hieruit. Lees meer over menselijk gedrag in organisaties in ‘Het dodo-effect’ (verkrijgbaar via Businezz.nl, Bestelinformatie: isbn 97890244038514 | 184 pagina’s | paperback en gratis-e-book| € 20,00. Verder verkrijgbaar via Managementboek.nl, Jimmink te Amsterdam, Van Stockum Den Haag en verder te bestellen in alle boekhandels in Nederland.

Vacatures

Hoofd Management Support

Ben jij organisatiesensitief, flexibel en heb jij ervaring als leidinggevende? Lees dan snel verder! Bekijk alle vacatures

Advertorial

Angstcultuur: hoe ontstaat het, hoe herken je het, hoe ga je ermee om (1)

Het dodo effect

Over gedragsverandering in organisaties

Bijna op de dag af publiceerde ik zeven jaar geleden Het dodo-effect, over gedragsverandering  in organisaties. Een van de hoofdstukken behandelt het bestaan en het tegengaan van een angstcultuur in organisaties, een ook toen al veelvoorkomend maar niet of nauwelijks besproken onderwerp in de managementliteratuur. natuurlijk, er waren boeken over neurotisch gedrag en over ‘Bokito’s’ op de werkvloer, maar over het begrip angstcultuur kon ik toen niet of nauwelijks iets vinden behalve artikelen in kranten en vakbladen die aangaven dat dit speelde in organisaties. Over oorzaken  en oplossingen bleek echter niets te vinden, terwijl over wat blijkbaar wat meer aansprekende onderwerpen als cultuurverschillen tussen landen kasten vol geschreven bleken te zijn. Dat vond en vind ik nu nog een omissie in de wereld van de managementliteratuur. In een voorpagina interview voor Managementboek Magazine gaf ik daarom toen aan dat hierover weleens wat meer geschreven mocht worden. Sindsdien is er zeker over geschreven, en zoals de case van DWDD blijkt er nog steeds veel werk te liggen op het gebied van gedrag in organisaties. Ik herplaats daarom mijn (ingekorte hoofdstuk) in twee posts op deze site. Volgende week volgt deel 2. Ik hoop dat organisaties, maar vooral leidinggevenden en medewerkers er hun voordeel mee doen.Er is veel werk aan de winkel, zoveel is duidelijk.

– start artikel –

En ja hoor, daar is er weer een: ‘Inspectie doet onderzoek naar ‘angstcultuur’. Je kan er de klok op gelijkzetten: ‘Kop dicht en doorwerken’, ‘Angstcultuur op werkvloer sociale werkplaats’, ‘Bonden hekelen “angstcultuur” bij politie’. Zomaar wat koppen die je met enige regelmaat in de krant tegenkomt. Ze spreken over een angstcultuur binnen ziekenhuizen, hogescholen, de belastingdienst, provincies, gemeenten, de politie, het leger, ministeries, multinationals, zelfs in hele sectoren. Waar zijn we in hemelsnaam mee bezig? Waar te beginnen als we dit willen oplossen?

Anders denken: Wat je ook denkt, denk het tegenovergestelde

Arden.gifAl eerder is op 1minutemanager een citaat gebruikt van de Britse auteur-reclamegoeroe Paul Arden, voormalig topman bij het (ooit?) toonaangevende reclamebureau Saatchi & Saatchi. Enkele jaren geleden verscheen van hem ‘It’s not how good you are, it’s how good you want to be’, inmiddels een wereldwijde bestseller. Met ‘Whatever you think, think the opposite’ gooit hij wederom wat kooltjes op het vuur. Denk vooral anders, dat is zijn uitgangspunt, want dat brengt je in het (zaken)leven verder.

v.m.  de aandacht van DWDD voor het overlijden van Steve Jobs en andersdenkenden, een herplaatsing van een artikel uit 2006, dat momenteel veel bezocht wordt op de site)