Tag: Missie

We choose to go to the moon

Dit is het vervolg van deel 1. Wat maakt de speech van Kennedy zo’n sterk voorbeeld van commitment?
Allereerst is het eindresultaat bekend. ‘A small step for (a) man, a giant leap for mankind’. Op 20 juli 1969 loopt Neil Armstrong als eerste mens op de maan. En komt enkele dagen later heelhuids terug. Een keer- en ankerpunt in de geschiedenis van de ruimtevaart, Amerika en de mensheid! Een onvoorstelbaar complex project, waarvoor de inzet van duizenden wetenschappers en technici en vele miljarden dollars nodig is geweest, gedurende bijna tien jaar, is op dat moment tot een goed en succesvol einde gebracht. Op tijd. Veilig. Binnen budget. En, niet onbelangrijk, ruim voordat de Russen zover zijn!

We choose to go to the moon

Als Amerikanen moeten kiezen wie hun beste president is geweest, dan noemen ze Lincoln of Washington, soms zelfs Reagan. Maar de populairste, dat was en is zonder twijfel John F. Kennedy. Hij was niet alleen charismatisch, hij was ook een uitermate bevlogen spreker. Zeker, hij had zijn zwaktes. Maar goed, als Marilyn Monroe plots voor je staat moet je ook wel erg stevig in je schoenen staan. Terug naar zijn speeches. Het mooiste voorbeeld van zijn sprekerstalent vind ik nog steeds zijn toespraak aan het congres uit 1961. Nee, het is niet ‘Ich bin ein Berliner’, en ook niet ‘Ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country’. Al moet ik toegeven, die zouden hier niet hebben misstaan. Nee, ik heb gekozen voor de speech die het begrip ‘commitment’ écht op de kaart heeft gezet.

Enige tijd geleden stond ik in Brabant in een zaal die was vernoemd naar de grondlegger van het DAF concern, Dr. ir. Hub van Doorne. Ik was de avond van tevoren al aangekomen en liep ’s avonds door het oude klooster dat inmiddels een groot  conferentieoord was geworden. Toen ik voor de zaal stond waar het de volgende dag allemaal ging gebeuren moest ik plots denken aan de grootste uitvinding van Van Doorne, de Continu Variabele Transmissie, kortweg de CVT. Het was een in de jaren vijftig, zestig ongekende techniek, die ervoor zorgde dat zijn DAF-auto’s zonder schokkerige bewegingen automatisch van versnelling konden wisselen. Het was ‘het pientere pookje van de DAF’, een uiterst slimme innovatie van eigen bodem. Toch weet ik dat we in Nederland toentertijd eigenlijk helemaal niet trots waren op de DAF-auto’s, er werd gekscherend over ‘Iedere maf rijdt in een DAF’ gesproken. Zou dat typisch Nederlands zijn, dat afgeven op succes uit eigen land?

De kennis over beter managen en organiseren is een doolhof van modieuze prietpraat, indrukwekkend ogende modellen en geleerd geleuter. Maar wat werkt echt? Wat zijn kenmerken van goede, werkende strategieën? Waaraan moet een strategie voldoen om succesvol te kunnen zijn? Op basis van diverse onderzoeken naar de werkbaarheid van strategieën is een lijst met kenmerken gedistilleerd. Deze kunnen houvast bieden bij het opstellen van een strategie die werkt. Zeker is dat de strategie motiverend moet zijn voor degenen die haar moeten gaan uitvoeren. Ook moet de strategie realistisch zijn. De bondscoach van Honduras kan tenslotte niet van zijn spelers verlangen dat zij de wereldtitel even gaan ophalen.

Een goede strategie helpt een organisatie om de middelen (mensen; geld) die ter beschikking staan zo goed mogelijk te verdelen om te komen tot een uniek aanbod. Daarbij wordt rekening gehouden met de interne sterkten en zwakten en met mogelijke veranderingen in de omgeving van de organisatie heen, alsmede met de te verwachten reacties van de concurrenten. Ook kunnen er ontwikkelingen in de wereld zijn die van invloed zijn op de strategie, zoals de kredietcrisis, natuurrampen, verkiezingen et cetera.

Wie de literatuur over strategie er op na wil slaan, en die is enorm, komt werkelijk duizenden definities en min of meer uitgewerkte benaderingen van het begrip strategie tegen. Het spreekt voor zich dat ten behoeve van de helderheid en van de leesbaarheid hieruit een zeer selecte keuze is gemaakt. Daarbij zijn twee uitgangspunten gehanteerd.

Hoe kan het dan ook anders dan dat het begrip strategie uit de militaire literatuur is voortgekomen. ‘Strategos’, het Griekse woord waar strategie van is afgeleid, betekent ‘de kunst van de generaal’. De belangrijkste auteur op het gebied van strategie en oorlogsvoering is de, hoe kan het ook anders, Duitser Von Clausewitz. Andere bekende namen in het genre van oorlogsstrategie zijn de Chinese krijgsheer Sun Tzu, Alexander de Grote, Machiavelli, Napoleon en zelfs Lenin en Mao Tse-Tung.

De Canadese econoom Lapierre beschreef strategieën ooit als ‘dromen die op zoek zijn naar de realiteit’. Na het succes van de artikelreeks ‘Missie en Visie in begrijpelijke taal’ vervolg ik nu met dezelfde aanpak met een reeks over strategie, wederom ontleend aan mijn boek ‘Oranje wereldkampioen, managementlessen om te winnen’ dat in 2010 uitkwam en de top 20 van managementboek heeft gehaald (juni 2010).

Dit is het laatste deel van de serie over missie en visie in begrijpelijke taal

Maar het kan allemaal nog véél makkelijker. Managementgoeroe Tom Peters gebruikt tijdens zijn sessies regelmatig het voorbeeld van de missie van Southwest Airlines. Deze onderneming is gedurende vele jaren een van de weinige winstgevende luchtvaartmaatschappijen van Amerika geweest. Peters pleit altijd graag voor eenvoud en weet zijn publiek regelmatig te shockeren met zijn voorbeelden. Hij haalt daarbij graag de Chief Executive Officer van Southwest Airlines aan, Herb Kelleher: ‘We hebben een ‘strategisch’ plan, het heet ‘gewoon dingen doen’.

Dit is deel 3 van een serie over missie en visie

Ajax Cape Town
Een mooi voorbeeld van een missie en visie statement is te vinden bij de ingang van het trainingscomplex van Ajax Cape Town, de satellietclub van Ajax Amsterdam in Zuid-Afrika. Op weg naar mijn interview met coach Foppe de Haan, die sinds november 2009 de scepter zwaait over het 1e elftal, loop ik langs de receptie. Tegenover de receptioniste hangt een bijna 3 meter hoog plastiek waarop de visie, de missie en de waarden van Ajax Cape Town in grote kapitalen staat weergegeven. Opmerkelijk is dat de visie voor de missie wordt opgenomen. Het geeft maar weer aan dat beide begrippen naar believen door elkaar heen worden gebruikt. In wezen is hier niet zo veel mee mis, zolang de essentie, het doel van beide begrippen maar wordt bereikt: intern en extern helderheid verschaffen over de ultieme doelstellingen van de organisatie. Op het plastiek staat het volgende vermeld: